برای فهمیدن مفهوم بیمه عمر باید ابتدا بررسی کرد این نوع بیمه نامه از کجا سرچشمه گرفته است.

بیمه عمر بعد از بیمه باربری دریایی و آتش سوزی مورد توجه قرار گرفته است. در روزگاران کهن سربازان با پرداخت مبالغی، صندوق هایی تشکیل میدادند که مخارج کفن و دفن اعضاء خود را به عهده میگرفت. این صندوقها را میتوان نوعی تعاونی برای کمک به اعضای خانواده یک صنف شغلی خاص تلقی کرد.

درمورد بیمه های آتش سوزی اولیه نیز به همین صورت بود و چنانچه در یک روستا خانه ای آتش میگرفت سایر روستائیان به بازسازی آن خانه کمک میکردند، که بنیان این گونه بیمه ها را میتوان اخلاق و سجایای انسانی دانست.

با گذشت زمان، افزایش جمعیت، توسعه اقتصادی و رشد مبادلات تجاری شکل بیمه ها نیز دارای جنبه حقوقی شدو برمبنای قراردادهای مشخص قرار گرفت.

اولین بیمه نامه عمر ثبت شده بصورت قرارداد مشخص مربوط به سال 1538 میلادی در لندن است که در آن عده ای تاجر بعنوان بیمه گر با عقد قراردادی یک ساله فرد دیگر را به شرط فوت بیمه کرده اند.

بعدها در قرن هفدهم میلادی نوعی شرط بندی بر سر زمان مرگ افراد در اروپا رواج پیدا کرد که از سوی مقالات مذهبی غیراخلاقی شناخته شد و همین امر تاثیر منفی بر رشد این گونه بیمه ها گذاشت.

با ورود به دوره رنسانس صنعتی و ایجاد نهادهای مالی همچون بانکها و فروش اوراق قرضه دولتی، نوعی شرکت توسط فردی ایتالیایی به نام تونتین ابداع شدکه آمیخته ای از یک نوع بیمه عمر و سرمایه گذاری در اوراق قرضه بود.

نحوه کار آن شرکت چنین بود که گروهی از افراد هم سن، سرمایه شان را در صندوق شرکت میگذاشتند و آن سرمایه صرف خرید اوراق مشارکت دولتی می شد و در پایان دوره مالی، براساس توافقی که شرکاء کرده بودند، سود حاصله بین افراد زنده باقیمانده توزیع و سپس شرکت منحل میشد و به این ترتیب وراث فرد متوفی عضو شرکت، وجهی دریافت نمیکردند. تونتین را میتوان یک نوع بیمه نامه عمر به شرط حیات همراه سرمایه گذاری تلقی کرد.

اولین شرکت بیمه عمر در سال 1762 میلادی در انگلستان شروع به کار کرد و در طول قرن هجدهم میلادی، ریاضیات و آمار نیز وارد این رشته از بیمه شد و به مرور نحوه محاسبه حق بیمه جنبه علمی و تخصصی یافت.

بیمه عمر در سال 1314 شمسی توسط نماینده یک شرکت آلمانی بنام ویکتوریا وارد ایران شد و اولین بیمه نامه عمر آن شرکت را یک تاجر تبریزی خریداری کرد.

شرکت سهامی بیمه ایران از سال 1315 بعنوان اولین شرکت بیمه ایرانی، بیمه عمر را به بازار ارائه کرد و با تاسیس سایر شرکتهای بیمه ایرانی توسط بخش خصوصی بعد از سال 1332 شمسی، فروش انواع بیمه های عمر از رشد چشم گیری برخوردار شد.